گچ کاری و گچبری ساختمان

گچ کاری

گچ کاری ساختمان به مجموعه عملیات ساختمانی جهت سفید کاری سطوح دیوارهای خام با استفاده از گچ ساختمانی، شمشه گیری دیوارها و لبه ها و دور پنجره ها، شاقول و تراز کردن دیوارها، گونیا کردن کنج ها و زیر سازی دیوارها جهت آماده سازی سطوح برای اجرای کاغذ دیواری یا دیوارپوش یا نقاشی ساختمان میگویند. گچ کاری دیوار ساختمان به دو دسته کلی زیرکار و روکار تقسیم میشود.

1- زیرکار گچ کاری به لایه ای اطلاق میشود که مستقیماً بر روی دیوار سفالی یا سیمانی کشیده میشود. برای لایه زیرکار بهتر است از مخلوط گچ و خاک استفاده شود. مخلوط گچ و خاک آماده از ترک خوردن لایه نهایی پس از اتمام کار جلوگیری میکند. برای این منظور از مخلوط خاک رس و گچ زیرکار که معمولاً قیمت کمتری دارد استفاده میشود. لازم است که استاد گچکار لایه زیرکار و مخلوط گچ و خاک را تا حد امکان شمشه کند تا از افزایش ضخامت لایه روکار جلوگیری شود.

2- روکار گچ کاری به لایه پرداخت نهایی گچ کاری اطلاق میشود که معمولاً ضخامت گچ در حد 2 سانتیمتر است. گچ مورد استفاده در لایه روکار گچ کاری باید بسیار دانه ریز باشد تا تا سطح نهایی بسیار یکدست به نظر برسد. همچنین شمشه گیری و گونیا کردن کنج ها باید به نحوی باشد که از هرگونه تاب و موج در دیوار و سقف جلوگیری شود.

گچ کاری سقف ساختمان فقط از لایه نهایی تشکیل شده است و بهتر است که از لایه گچ و خاک برای گچ کاری سقف استفاده نشود. استفاده از مخلوط گچ و خاک به دلیل چسبندگی کم بین خاک رس و یونولیت سقف و وزن سنگین آن در مواقع زلزله بسیار خطرناک است. در این شرایط بهتر است تنها از گچ ساختمانی برای گچ کاری سقف استفاده شود. همچنین با توجه به اینکه معمولاً در سقف گچبری نیز انجام میشود بهتر تا جای امکان از گچ مناسب و گران قیمت استفاده شود. گچ متین یکی از بهترین انواع گچ ساختمانی است که به دلیل ریزدانه بودن هم در روکار و هم زیرکار استفاده میشود. گچ متین را میتوان برای موارد گچبری نیز استفاده کرد زیرا با توجه به زمان گیرش مناسب این گچ استفاده از آن توصیه میشود. چسبندگی گچ ریزدانه با یونولیت به خوبی انجام میشود. قیمت گچ سمنان در مقایسه با قیمت انواع گچ ساختمانی در ایران بالاتر است اما از نظر سفیدی و کیفیت از بسیاری از برندهای موجود در بازار ایران از کیفیت بیشتری برخوردار است.

همچنین از آنجایی که استادکار گچکار از شمشه کوتاه برای تراز کردن سقف استفاده میکند، بهتر است کارفرما نسبت به تهیه تخته و بشکه و چوب بست اقدام کند تا چند استادکار و از زوایای مختلف نسبت به شمشه گیری اقدام کنند. همچنین استفاده از ریسمان بنایی و یا لیزر میتواند به تراز شدن نهایی سقف بسیار کمک کند.

نسبت اختلاط گچ و آب متناسب با محل استفاده از گچ متغیر است. در صورتی که آب گچ سمنان زیاد باشد پس از اجرای گچ کاری مخصوصاً بر روی سطوح آجری و سفالی و سیمانی مانند تیر و ستون بتنی احتمال پس رفتن گچ هست. پس رفتن گچ به حالتی گفته میشود که در آن آب مخلوط گچ کاری به سرعت تبخیر میشود و مجموعه ای از برآمدگی ها و فرو رفتگی ها در سطح نهایی آشکار میشود. برای رفع این مشکل یا باید اقدام به گچ کاری مجدد شود و یا میتوان از بتونه کناف استفاده کرد. اکثر گچ کاران غیر حرفه ای جهت سهولت کار با گچ از مقداری بیش از حد آب استفاده میکنند که پس از اتمام کار، ترک های ناشی از تبخیر آب در سطح دیوار ایجاد میشود. گچ به دلیل داشتن خاصیت شکل‌پذیری، چسبندگی، رنگ مطلوب، کاربرد آسان، فراوانی و ارزانی کاربرد زیادی در صنعت ساختمان دارد.

ایراد اصلی گچ، ضعف شدید در مواجهه با آب است. این مسئله چه در شرایط گچ کاری و چه در شرایط استفاده از دیوار گچی پیش ساخته بسیار حائز اهمیت است و تا حد امکان از تماس آب به گچ باید جلوگیری کرد. نشتی داخلی آب لوله ها به سرعت باعث پوسیدگی، طبله کردن و پوسته شدن رنگ دیوار میشود. برای رفع این مشکل تنها راه حل اصولی تخریب ناحیه پوسیده و تجدید گچ کاری موضعی میباشد. در اینگونه موارد چنانچه سطح گچ قدیمی به خوبی خراشیده نشود پیوستگی بین گچ قدیم و جدید صورت نمیگیرد و پس از مدتی گچ جدید در محل پیوستگی ترک خواهد خورد. در صورتیکه در ناحیه ترمیم یافته از کاغذ دیواری استفاده شود، کاغذ دیواری از هم گسسته خواهد شد.

همچنین پس از سفید کاری دیوار چنانچه جهت پرداخت سطح گچ از ماله پلاستیکی استفاده شود سطح گچ ساختمانی بسیار صاف و صیقلی خواهد شد و زیبایی دو چندانی به کار میبخشد. همچنین استفاده از ماله پلاستیکی از ایجاد موج در دیوار پس از اتمام عملیات گچ کاری ساختمان جلوگیری میکند. استادکار گچکار باید از ماله و شمشه کاملاً سالم باید استفاده کند. همچنین برای کروم بندی دیوارها حتماً باید شمشه بلند استفاده شود و شمشه با استفاده از شاقول کاملاً تراز باشد. مقدار گچ ساخته شده در هر اسلامبولی باید به قدر نیاز باشد و از گچ خشک شده و آب زدن مجدد به آن باید خودداری کرد.

گچبری

گچبری را به مجموعه عملیات ساختمانی به منظور تزئینات داخلی ساختمانی با انواع گچ زیر کار و گچ سفید کاری میگویند. انواع گچبری شامل گچبری سقف ، گچبری دندان موشی یا دندان خرگوشی ، طرح خط کوفی و گچبری ورساچ ، گچبری هندسی ، آرک ، گلویی ( ساده یا نور مخفی ) ، باکس نور مخفی و هالوژن ، گچبری سر ستون ، گچبری رو شومینه ، گچبری قاب آینه ، دور لوستری ، کشویی و تمسه و قاب را نام برد. هنر گچبری یکی از هنرهای وابسته به معماری است و بطور کلی تخصص افراد گچ کار و گچبر کاملاً از هم مجزاست. نورپردازی داخلی با باکس نور مخفی و هالوژن یکی از محبوبترین تزئینات گچی در گچبری سقف ساختمان است.

گچبری نور مخفی از چهار قسمت تشکیل شده است : 1- جوشکاری میلگرد به سقف.  2- رابیتس بندی.  3- گچ کاری زیر کار که معمولاً با استفاده از گچ و خاک سمنان و یا گچ زیر کار سمنان انجام میگیرد.  4- ابزار کشویی. به مجموعه این کارها اصطلاحاً نور مخفی گچبری میگویند. گچبری نور مخفی در بین گچکاران به اتوبوسی معروف است. برای میلگرد گچبری نور مخفی بهتر است از آرماتور سایز 8 آجدار استفاده شود البته از آنجایی که خم و برش میلگرد نمره 8 سخت است بسیاری از گچکاران از میلگرد نمره 6 استفاده میکنند. با توجه به اینکه میلگرد نمره 6 بصورت مفتولی است و شکل پذیری آن کم است و همچنین از آنجایی که جوش پذیری آن نیز کم است استفاده از آن برای گچبری نور مخفی خیلی توصیه نمیشود.

همچنین بهتر است که در حین ساختمان سازی ساپورت گیری از سقف و به صورت مدفون در بتن صورت گیرد اما در شرایطی که از پیش ساپورت گیری سقف انجام نشده باشد با رعایت مباحث مهندسی و نظارت مهندس میتوان ساپورت گیری را از تیرچه سقف انجام داد. به این منظور از تخریب بتن تیرچه و همچنین آمپراژ بالای دستگاه جوشکاری باید جلوگیری شود. پس از مرحله جوشکاری میلگرد مطابق طرح گچبری نور مخفی رابیتس استاندارد را با استفاده از سیم مفتول به میلگرد متصل میکنیم. بهترین نوع رابیتس برای گچبری استفاده از راویز سنگین میباشد. وزن هر برگه رابیتس سیزده ستون حداقل باید در حدود 800 گرم تا یک کیلوگرم باشد. استفاده از رابیتس های سبک وزن مجاز نیست زیرا در اثر بارهای شدید زلزله توان استقامت بالایی ندارند. همچنین چشمه های برگه رابیتس باید به گونه ای باشد که گچ کاملاً فضای مابین برگه ها را پر کند. برای گچ کاری نور مخفی نیز باید از گچ روکار ریزدانه استفاده کرد.

در مرحله آخر مطابق با سلیقه کارفرما ابزار کشویی که اصطلاحاً به آن گلویی گفته میشود اجرا میشود. برای گچبری سقف ساختمان میتوان از انواع گچ سوپر میکرونیزه استفاده کر. قیمت گچ ساوه با توجه به صرفه اقتصادی آن برای گچبری و ابزار زنی توصیه میشود. معمولاً در گچبری اتوبوسی نور مخفی دو ردیف ابزار گلویی کشیده میشود. یک ردیف ابزار گلویی مابین اتصال سقف و نور مخفی و یک ردیف ابزار کشویی در قسمت جایی که ریسه نور مخفی قرار میگیرد. توجه به این نکته لازم است که حین گچبری نور مخفی فریم هالوژن باید جایگذاری شود. فریم هالوژن قطعه ای گالوانیزه و به شکل دایره است که با توجه به ابعاد قاب هالوژن در سقف جایگذاری میشود. با توجه به سلیقه کارفرما میتوان از فریم هالوژن به قطر  8 و یا 10 سانتیمتری استفاده کرد.

سیستم سازه ای گچبری سقف نیازمند عملیات جوشکاری میلگرد به سقف، ساخت شبکه میلگردی، رابیتس بندی و برقکشی است. همچنین کاربرد ابزار مخصوص گچبری متناسب با طرح مدرن و به روز جلوه خاصی به باکس نور مخفی و هالوژن میدهد. در مورد گچبری سقف آشپزخانه باید به دو نکته توجه کرد. اول اینکه اگر ارتفاع گچبری سقف آشپزخانه خیلی زیاد باشد فضای بالای کابینت آشپزخانه خیلی کم میشود. این مورد مخصوصاً برای کابینت ممبران بسیار مهم است. زیرا بالای کابینت ممبران تاج دارد و اگر فاصله کم باشد نمای زیبایی نخواهد داشت. دوم اینکه گچبری سقف آشپزخانه باید به گونه ای باشد که مشکلی در روشنایی فضای آشپزخانه ایجاد نشود. به این منظور باید پیش از طراحی گچبری آشپزخانه نسبت به قرارگیری محل لوستر سقفی و تجهیزات نورپردازی اقدام شود. با توجه به مطالب گفته شده قیمت تمام شده گچبری و نور مخفی به قیمت میلگرد 16 و قیمت رابیتس و قیمت گچ و اجرت کار بستگی دارد. با توجه به اینکه قیمت میلگرد و رابیتس 13 ستون متغیر است با توجه به قیمت روز نسبت به برآورد قیمت گچبری باید اقدام شود.  گچبری دور لوستری به دو شیوه گچبری در محل و گچبری پیش ساخته صورت میگیرد. مسلماً گچبری پیش ساخته ارزانتر است. قالب گچبری پیش ساخته در کارگاه ساخته میشود سپس گچبری پیش ساخته در محل و به وسیله میخ و مقداری گچ در محل مورد نظر نصب میشود. گچبری پیش ساخته کثیف کاری کمتری دارد و همچنین میتوان انواع طرح پیچیده را قالب گیری کرد. در بسیاری از گچبری های پیچیده منازل از گچبری پیش ساخته استفاده میشود. گچبری پیش ساخته معمولاً به عنوان دور لوستری و یا به عنوان کنجی و قاب در ساختمان ها کاربرد دارد.

سوالات متداول گچ کاری و گچبری

1- قیمت گچکاری ساختمان چقدر است؟ قیمت گچ و خاک 40 هزار تومان و قیمت سفید کاری 50 هزار تومان در هر متر مربع است.

2- قیمت گچکاری با رابیتس چقدر است؟ قیمت گچکاری رابیتس ساده سقف 120 هزار تومان در هر متر مربع است.

3- قیمت گچکاری نور مخفی چقدر است؟ قیمت گچکاری نور مخفی 150 هزار تومان در هر متر طول از نورمخفی سقف است.

4- قیمت ابزار گلویی گچبری چقدر است؟ قیمت ابزار گلویی بستگی به نوع طرح و جزئیات کشویی آن دارد اما به صورت حدودی 35 هزار تومان در هر متر طول است.

5- قیمت گچبری دور لوستری چقدر است؟ برای هر دور لوستری با توجه به طرح و جزئیات گچبری از 500 هزار تومان تا یک میلیون تومان متغیر است.

6- آیا شما گچبری پیش ساخته دارید؟ بله، ما در فروشگاه تهران بالغ بر 150 طرح مختلف از انواع گچبری پیش ساخته شامل دور لوستری و ابزار سقف و دیوار و دور آینه ای داریم.