به روز رسانی در
مهندس صادقی
کارشناس ارشد عمران - سازه
عضو نظام مهندسی تهران
19 سال سابقه اجرایی
کناف سقف
کناف سقف - سقف کناف و دیوار کناف - کناف دیوار و دکور کناف منطبق بر آیین نامه زلزله و جنس اصلی کناف ایران
کناف نام تجاری یک شرکت آلمانی است که پیشتر در ایران فعالیت میکرد. سیستم کناف از دو بخش صفحات گچبرگ و المان های سازه ای تشکیل شده است. ابعاد صفحات کناف به صورت استاندارد 240 در 120 سانتیمتر و با ضخامت 9/5 میلیمتری و 12/5 میلیمتری و در سه نوع تولید میشود.
1- گچبرک پنل کناف RG : پنل RG کناف که پنل معمولی بوده و برای کارهای معمولی نظیر سقف کناف فلت و دیوار معمولی در محیط های معمولی استفاده میشود. رنگ پنل RG کناف به رنگ طوسی روشن میباشد.
2- گچبرگ پنل کناف MR : پنل MR کناف که برای محیط های مربوط مانند سقف سرویس بهداشتی و حمام استفاده میشود. در محیط هایی که در معرض رطوبت قرار دارند حتماً باید از پنل MR استفاده کرد. رنگ پنل MR کناف سبز رنگ است.
3- گچبرگ پنل کناف FR : پنل FR کناف برای محیط های در معرض آتش سوزی استفاده میشود. در واقع مواد بکار رفته در پنل FR از گسترش آتش سوزی جلوگیری میکند. پنل FR کناف در محیط های حساس مانند بیمارستان ها و مساجد و یا محل تجمع تعداد نفرات زیاد است استفاده میشود. رنگ پنل FR قرمز است.
سازه سیستم سقف کناف شامل نبشو و سازه F کناف و سازه U کناف و براکت و کلیپس است. همچنین سازه سیستم کناف دیوار دیوار نیز شامل رانر و استاد است که متناسب با ضخامت دیوار استغاده میشود.
کناف یک سیستم یکپارچه و بدون درز است. برای اجرای سقف کاذب کناف صفحات روکش دار گچی ( مخصوص کناف سقف ) به زیرسازی فولادی که خود به سقف بتنی اصلی متصل میباشد پیچ میشود. ساختار کناف سقف از نظر معماری بسیار منعطف است و قابلیت اجرای انواع طرح کناف پیچیده با قوس و انحنای زیاد را دارا میباشد.
بطور کلی کناف سقف در ساختمان به دو دلیل اجرا میشود: 1- به عنوان سقف کاذب برای پوشاندن تاسیسات ساختمان 2- زیباسازی محیط و نورپردازی. معمولاً در ساختمان های ایران تاسیسات ساختمان مثل لوله های آب و برق از کف ساختمان عبور میکند و عمده استفاده کناف سقف در ایران برای زیباسازی محیط و مخصوصاً نورپردازی آن است. معمولاً در نورپردازی سقف کناف از شلنگی و هالوژن استفاده میشود.
مزایای کناف سقف
استفاده از کناف سقف جایگزین بسیار مناسب و مقرون به صرفه ای نسبت به سایر مصالح ساختمانی است. سرعت بالای اجرای کناف سقف نسبت به گچکاری سنتی و همچنین عدم کثیف کاری و کاهش پرت مصالح از دیگر مزیت های اجرای سقف کناف است. همچنین با توجه به اینکه برای اجرای گچبری سقف نیاز به جوشکاری میلگرد و ساپورت گیری از سقف است، معمولاً از میلگرد تیرچه سقف ساپورت گرفته میشود. در این روش به دلیل شکستن قسمت سفالی تیرچه و همچنین جوشکاری میلگرد تیرچه ضعیف میشود که مسلماً منجر به ضعیف شدن قسمت سازه ای سقف میشود. از آنجا که المان F کناف با استفاده از میخ چاشنی به سقف و به صورت مستقیم وصل میشود هیچگونه مشکل سازه ای را به همراه نخواهد داشت. در زیر به صورت خلاصه به مزایای کناف سقف اشاره شده است:
1- اجرای سریع و آسان 2- عبور آسان تأسیسات سرمایشی و گرمایشی و الکتریکی 3- انعطاف طراحی معماری بالا 4- عایق حرارتی و صوتی و مقاومت در برابر حریق و رطوبت 5- هزینه اجرایی کمتر نسبت به گچ کاری 6- مقاوم در برابر زلزله در صورت اجرای مهندسی 7- تمیزی محیط و جلوگیری از کثیف کاری حین اجرا
معایب کناف سقف
شاید بتوان گفت اصلی ترین ضعف کناف در اجرای غیر اصولی آن است. در صورتی که مجری عامل کناف کم تجربه باشد و یا نا آشنا به اصول اجرای کناف نباشد نمیتواند اجرای خوبی داشته باشد. همچنین باید در نظر داشت که سقف کناف در دو تیپ A و B با توجه به طول و عرض کار اجرا میشود. استفاده از نبشی و یا سازه F سبک و تقلبی منجر به عدم تحمل گچبرگ شده که ممکن است باعث سقوط گچبرگ سقف شود. در زیر به طور خلاصه معایب کناف سقف آورده شده :
1-استفاده از پانل کناف و سازه کناف تقلبی که متاسفانه بسیار زیاد شده است 2- اجرای غیر اصولی و ناشیانه که منجر به سقوط سقف میشود 3- ترک خوردن سقف در اثر استفاده از مصالح بی کیفیت 4- شکم انداختن سقف کناف چند ماه پس از اجرا بدلیل ساپورت گیری غیر اصولی 5- عدم تعهد پیمانکار به اجرای خود
انواع سقف کناف
سازه سقف کناف در دو تیپ A و B و متناسب یا ابعاد فضا اجرا میشود.
سقف کناف تیپ A : در ساختار سقف کناف تیپ A المان های سازه ای F کناف در دو جهت عمود بر هم و به وسیله کلیپس به هم متصل میشوند. پس از آن گچبرگ کناف توسط پیچ خودکار به سازه متصل میشود. از سقف کناف تیپ A در فضاهای با ابعاد طول بزرگ استفاده میشود.
سقف کناف تیپ B : در ساختار سقف کناف تیپ B المان های سازه ای F در یک جهت و با فاصله کم از سقف اجرا میشوند. سپس گچبرگ کناف به سازه F سقف متصل میشود. استفاده از کناف سقف تیپ B فقط در شرایطی که عرض سقف کمتر از 4 متر باشد مجاز است.
انواع سقف کناف را میتوان به دو دسته کلی سقف برای محیط های داخلی و خارجی تقسیم کرد. با توجه به محیطی که سقف در آنجا اجرا خواهد شد باید پانل متناسب را انتخاب کرد. به عنوان مثال در شرایطی که سقف کناف در ورودی لابی ساختمان یا سقف تراس بخواهد استفاده شود از صفحات دارای عایق رطوبتی یا اصطلاحاً MR باید استفاده کرد.
همچنین در صورتی که بعنوان مثال در استخر سرپوشیده از کناف بخواهیم استفاده کنیم پانل های استفاده شده علاوه بر اینکه باید در مقابل رطوبت مقاوم باشند باید در مقابل قارچ و کپک زدن هم مقاوم باشند. استفاده از پانل متناسب با کاربری باید بصورت مهندسی انتخاب شود و صرف استعلام قیمت کناف سقف بصورت متری کاری کاملاً اشتباه است.
دیوار کناف
دیوار کناف در دو نوع دیوار جداکننده و دیوار پوششی ساخته میشود. دیوار جداکننده کناف دیوار دولایه گچبرگ و دیوار پوششی دیوار با یک لایه گچبرگ است. دیوار کناف دیواری غیر باربر است که برای تقسیم فضای داخلی ( پارتیشن بندی ) استفاده می شود. این نوع پارتیشن بندی میتواند فضای داخلی ساختمان و یا فضای داخلی مغازه باشد. برای ساخت دیوار کناف از المانهای stud و runner استفاده میشود. به عضو افقی رانر و به عضو عمودی استاد گفته میشود. استاد و رانر مقاطع U , C شکل هستند که صفحات کناف در یک یا چند لایه ، به وسیله پیچ مخصوص بر روی آنها نصب می شوند. همچنین دیوار کناف به صورت پوششی اجرا میشود. در این نوع دیوار که تک لایه گچبرگ است فقط از نبشی و F استفاده میشود.
درزهای ایجاد شده در محل اتصال صفحات کناف به وسیله یک نوار مخصوص درزگیر کناف و بتونه مخصوص درزگیری میشود. به نحوی که در انتهای کار، سطحی یکپارچه که قابلیت نقاشی ساختمان و نصب کاشی یا هر نوع پوشش دیگری را دارد بدست می آید. در صورتیکه از دیوار کناف دولایه یا سه لایه استفاده شود، فضای خالی مابین پانل های کناف، توسط عایق حرارتی و صوتی ( معمولاً پشم سنگ ) پر میشود. همچنین عبور و دسترسی به تأسیسات الکتریکی ( شامل تجهیزات برقکشی ساختمان ) و تاسیسات مکانیکی ( شامل تجهیزات بالابر هیدرولیکی ) به راحتی میسر است.
یکی از مهمترین قسمت های اجرای طرح کناف استفاده اصولی از چسب درزگیر ( Tape ) و بتونه کناف استاندارد میباشد. در صورتیکه طرح کناف غیر اصولی باشد یا از بتونه غیر استاندارد و مجریان غیر حرفه ای استفاده شود پس از مدت کوتاهی از اجرای دیوار کناف صفحات کناف در محل اتصال از یکدیگر جدا شده و ترک های قائم در سطح دیوار پدید می آید.
کناف
کناف ( knauf ) نام کارخانه ای در کشور آلمان است که پانل هایی بر پایه گچ و با روکش مخصوص تولید میکند و در ایران اصطلاحاً صفحات کناف یا اختصاراً کناف نامیده میشود. در اصطلاح مهندسی به صفحات کناف ، دیوار خشک ( drywall ) گفته میشود. پانل کناف دارای هسته گچی و سطح و لبه طولی آن با ورق گالوانیزه مخصوص نوار شده است.
مزیت های استفاده از کناف
از مزایای پانل کناف ( صفحات ساخت و ساز خشک میتوان به سادگی در اجرای طرح های پیچیده ( دارای منحنی زیاد ) ، سرعت بالای اجرا ، تخریب و آلودگی محیطی کمتر نسبت به گچ کاری ، هزینه پایینتر نسبت به گچ کاری ، دسترسی آسان به هرگونه تأسیسات بالایی سقف کناف و قابلیت تعمیر موضعی به سادگی اشاره کرد.
استانداردهای جهانی صفحات کناف
صفحات کناف ( کناف سقف یا دیوار کناف یا سقف کاذب کناف ) با چهار نوع استاندارد جهانی تولید میشوند. خاصیت هر یک از این چهار نوع سقف کاذب کناف برای تامین شرایط خاص کاربری سقف کاذب کناف در استانداردهای جهانی در نظر گرفته شده است.
1- صفحه کناف معمولی ( RG ) 2- صفحه کناف مقاوم در برابر رطوبت ( MR ) 3- صفحه کناف مقاوم در برابر حریق ( FR ) 4- صفحه کناف مقاوم در برابر حریق و رطوبت ( FM ).
قیمت تمام شده صفحه کناف ( فقط خود صفحه کناف و نه اجرای آن ) مستقیماً با یکی از این چهار نوع استاندارد در ارتباط است. تعیین نوع صفحه کناف با توجه به نوع کاربری آن کاری اصولی و علمی است که نیاز به دانش مهندسی دارد. متاسفانه برخی از کناف کاران با سو استفاده از عدم آگاهی کارفرمایان محترم و به قصد سودجویی اکثراً از صفحات کناف RG استفاده میکنند. که این کار علاوه بر کاهش عمر استفاده سقف کاذب کناف منجر به آسیب های جبران ناپذیری مخصوصاً حین آتش سوزی میشود.
ضخامت های موجود صفحات کناف
علاوه بر استانداردهای گفته شده، معمولاً صفحات سقف کاذب کناف بر اساس ضخامتشان شناخته میشوند :
1- صفحه کناف با ضخامت 6/5 میلیمتری
این نوع پانل کناف صرفاً جهت اجرا در طرح کناف شامل منحنی های با قوس تند استفاده می شود. و با توجه به ضوابط آیین نامه ای به هیچ وجه نباید در اجرای دیوار کناف یا کناف سقف استفاده شود.
2- صفحه کناف با ضخامت 9/5 میلیمتری
این نوع پانل کناف نیز مانند پانل کناف 6/5 میلیمتری برای اجرای قوس های با انحنای زیاد استفاده میشود و نباید از آن جهت اجرای دیوار کناف یا سقف کاذب کناف استفاده کرد.
3- صفحه کناف با ضخامت 12/5 میلیمتری
عمده ترین محصول کارخانه تولید صفحات کناف پانل 12/5 میلیمتری است. این نوع صفحه کناف ، جهت ساخت دیوار کناف جدا کننده ( پارتیشن و غیر باربر ) و دیوار کناف پوششی ، کناف سقف ( سقف کاذب کناف ساده یا دکوراتیو ) استفاده می شود.
4- صفحه کناف با ضخامت 15 میلیمتری و 18 میلیمتری
معمولاً جهت استفاده در فضاهای خاص که بنا به تشخیص مهندس سازه نیاز به مقاومت بسیار بیشتر یا خطر برخورد اجسام خارجی با دیوار کناف یا سقف کناف وجود دارد استفاده میشود. از پنل ضخیم کناف معمولاً در دیوار جداکننده بین دو فضای مختلف استفاده میشود.
نوع روکش صفحه کناف و ضخامت آن عامل اصلی و تعیین کننده قیمت آن میباشد. در برخی از موارد متاسفانه پیمانکاران غیر متعهد از ناآگاهی کارفرمایان سو استفاده کرده و با قیمت دهی پایین اجناس متفرقه با ضخامت نامناسب و روکش غیر استاندارد را اجرا میکنند.
دکور کناف
دکور کناف اصطلاحاً به سازه ای دکوری و غیر باربر که فقط جنبه زیبایی دارد و با استفاده از صفحات کناف و سازه کناف ساخته میشود میگویند. دکور کناف معمولاً محلی برای قرارگیری مجسمه های سبک و یا بعنوان دکور پشت تلویزیون مورد استفاده قرار میگیرد. ساخت دکور کناف مستلزم طراحی سه بعدی ساختمان پیش از اجرا است. با توجه به طراحی سه بعدی طرح اولیه کناف به کارفرما نشان داده میشود.دکور کناف هم میتواند به صورت متصل به دیوار و هم میتواند به صورت پارتیشن کناف اجرا شود. برای اجرای دکور کناف از گچبرگ 6/5 میلیمتری استفاده میشود. تجربه استادکار کناف در اجرای صحیح دکور کناف بسیار مهم است. از این رو قیمت اجرای دکور کناف معمولاً به صورت توافقی بین استادکار و مشتری تعیین میشود.
همچنین نورپردازی دکور کناف میتواند زیبایی آن را چند برابر کند. در نورپردازی دکور کناف که قرار است مجسمه قرار داده شود معمولاً از نورپردازی نقطه ای و در نورپردازی دکور کناف پشت تلویزیون یا اصطلاحاً دکور کناف تی وی ست از نورپردازی خطی استفاده میشود. پتینه کاری و یا نقاشی دکور کناف نیز تاثیر زیادی در زیبایی آن دارد.
