نورپردازی ساختمان

یکی از عواملی که در تغییر دکوراسیون منزل بسیار تاثیرگذار است و عمدتاً به چشم می آید نورپردازی ساختمان است. نورپردازی ساختمان را میتوان به دو دسته کلی نورپردازی اصلی و نورپردازی فرعی تقسیم کرد. هدف از نورپردازی داخلی اصلی تامین روشنایی کافی برای فضای معماری مورد نظر است. عمدتاً تامین روشنایی نورپردازی خانه توسط لوستر صورت میگیرد. قاعدتاً لوستر داخلی باید هماهنگ با وسایل منزل باشد. در صورتی که سبک کلی منزل کلاسیک باشد میتوان از لوستر برنزی یا برنجی استفاده کرد. اما اگر سبک طراحی داخلی منزل مدرن باشد برای نورپردازی خانه باید متناسب با طرح کلی از لوستر مدرن یا در مواردی نوار نور کناف سقف استفاده کرد.

هدف از نورپردازی فرعی غالباً نورپردازی داخلی تزیینی است. عمدتاً به منظور نورپردازی داخلی فرعی از انواع نور مخفی شلنگی و هالوژن استفاده میشود. برای تعبیه هالوژن سقف و یا نور مخفی باید سیستم سقف گچ کاری یا سقف کناف در طراحی داخلی دکوراسیون از پیش تعیین شود. برای نورپردازی مغازه و یا سقف فضای اداری میتوان با پانل های LED نورپردازی اصلی و دیوارکوب های دکوراتیو نورپردازی فرعی را تامین کرد. همچنین تعیین تعداد وسایل نورپردازی داخلی به مساحت کلی فضا و کاربری آن بستگی دارد که توسط نرم افزارهای مخصوص مهندسی تعیین میشود.

بطور کلی نورپردازی ساختمان باید حین طراحی داخلی در نظر گرفته شود زیرا تاسیسات برقی مانند سیم کشی ساختمان و مخصوصاً تجهیزات و وسایل نورپردازی داخلی دکوراتیو باید توکار اجرا شود. به عنوان مثال چنانچه پس از اتمام گچکاری و نقاشی ساختمان به فکر نورپردازی دکوراتیو سقف یا دیوار بیفتیم مجبور به تخریب مسیر لوله برق و جایگذاری لوله پلیکا برق و کلید و پریز هستیم.

روشنایی کافی یکی از مهمترین الزامات الکتریکی در هر دو محیط مسکونی و تجاری میباشد. تنها تعداد المان های نورپردازی مانند تعداد چراغ و لامپ های با شدت نور بیشتر برای نورپردازی مناسب کافی نیست، بلکه ترکیب مناسب نورپردازی با توجه به کاربری محیط و همچنین سبک طراحی است که بهترین حالت نورپردازی ساختمان را ایجاد خواهد کرد. نورپردازی مناسب و اصولی فضای منزل یا دفترکار و طراحی دکوراسیون اداری را به کلی تغییر میدهد. به عنوان مثال در محیط اداری نورپردازی باید به گونه ای باشد که ضمن تامین نور برای کارمندان مصرف انرژی را به حداقل برساند و همچنین ترکیب نور به گونه ای باشد که کارمندان از نور شدید خسته نشوند. به عنوان یک اصل کلی بهتر است که نورپردازی به رنگ مهتابی متمایل شود زیرا چشم انسان در مقابل نور مهتابی دیرتر خسته میشود.

استفاده از لامپ های پر مصرف باعث اتلاف انرژی و تولید گرما در محیط میکند. همچنین استفاده از لامپ های فنری به دلیل شدت نور ضعیف دیگر از رده خارج شده است. لامپ های COB در مقایسه با لامپ های SMD از شدت نور بیشتری برخوردار هستند. همچنین اگر حین برقکشی ساختمان از مکانیزم پریز دیمر دار استفاده شود، با استفاده از لامپ های قابل تنظیم میتوان شدت نور را به صورت مطلوب تنظیم کرد. همچنین بهترین گزینه برای نورپردازی اداری استفاده از چراغ سقفی ال ای دی است که در بازار اصطلاحاً به آن لامپ پنلی سقفی میگویند. جدا از مصرف کم لامپ پنلی سقفی شدت نور آن کاملاً یکنواخت است و برای محیط های اداری و تجاری گزینه بسیار مناسبی هستند.

نورپردازی نمای ساختمان

نورپردازی نما اصطلاحاً نورپردازی خارجی ساختمان را میتوان به دو دسته کلی نورپردازی نمای ساختمان و نورپردازی محوطه ساختمان تقسیم کرد. در صورتی که از آجر نما در نمای ساختمان استفاده شود معمولا بطور معمولاً از وال واشر خطی در نورپردازی نما استفاده میشود که البته این مطلب نیز با توجه به طراحی نما و توسط مهندس معمار تعیین میشود. جهت نورپردازی نما ساختمان از مجموعه لامپ های پروژکتوری LED معروف به وال واشر ( wall washer ) استفاده میکنند. بنا بر طراحی سه بعدی نمای ساختمان تعداد، شدت نور و میزان روشنایی ( وات مصرفی لامپ ) تجهیزات نورپردازی نما تعیین میشود. همچنین با توجه به اینکه در برخی موارد دسترسی مجدد به تجهیزات سیستم نورپردازی نما ساختمان جهت تعمیر لامپ های از کار افتاده به سختی امکانپذیر است از این رو در انتخاب کالای مورد نظر حداکثر دقت و وسواس باید صورت بگیرد.

به منظور نورپردازی محوطه میتوان از انواع دیوارکوب های حیاط ، چراغ های پایه دار باغی و پروژکتورهای LED استفاده کرد.  جهت نورپردازی تزیینی و دکوراتیو محوطه نیز میتوان از انواع چراغ های پایه دار حبابی ، لامپ های دفنی ، SMD شلنگی ضد آب ( جهت روشنایی مسیر ) استفاده کرد. همچنین برای نورپردازی درختان میتوان از پروژکتورهای زیر درختی و لامپ های رشته ای LED ( معروف به ریسه بارانی ) استفاده کرد.

نورپردازی نمای خارجی ساختمان و نورپردازی فضای بیرونی ساختمان برای هر دو منظور افزایش امنیت ساختمان و همچنین زیبا سازی محیط کاربرد دارد. در شرایطی که نورپردازی نمای ساختمان اصولی و مهندسی صورت بگیرد و همچنین اگر از تجهیزات مناسب و مطابق با استاندارد استفاده شود، با درک بازی بین نور و تاریکی، معماران می‌توانند از کنتراست و سایه برای ایجاد فضاهای الهام‌بخش و جذاب استفاده کنند. نقطه شروع اصلی طراحی نورپردازی نمای ساختمان در نظر گرفتن هدف طراحی اولیه است. قصد از نورپردازی برجسته سازی ویژگی های معماری ساختمان در شب است و یا اینکه هدف روشن کردن مسیر و افزایش امنیت ساختمان است. به عنوان مثال در ساختمان های با نما رومی برجسته سازی ابزار سنگ ساختمانی زیبایی را در شب دوچندان میکند. برای نورپردازی نمای رومی که یا با استفاده از سنگ و یا با استفاده از سیمان سفید ساوه انجام میشود و با توجه به اینکه در شب نیاز به تجربه و تخصص است در غیر اینصورت نتیجه کار جدا از اتلاف هزینه عایدی دیگری ندارد. انواع نورپردازی خارجی ساختمان به صورت زیر دسته بندی میشوند:

1- روشنایی کلی خارجی ساختمان : هدف از روشنایی کلی ساختمان بالا بردن ضریب امنیتی ساختمان است. با توجه به استفاده از دوربین مدار بسته در اکثر ساختمان ها و قابلیت دید در شب آنها نیاز به نورپردازی اصلی خارجی ساختمان برای بالا بردن وضوح تصاویر بسیار واجب است. همچنین استفاده از تجهیزات مناسب نورپردازی به گونه ای که در مقابل باران آسیب نبینند ضروری است.

2- نورپردازی محیطی : هدف از روشنایی محیطی ساختمان در واقع روشنایی کلی محیط بیرون ساختمان است. یکی از اشتباهات رایج در نورپردازی محیطی استفاده بیش از تجهیزات نورپردازی است. استفاده زیاد از لامپ در شب موجب آزار همسایگان و ساکنین ساختمان میشود. همچنین با بالا رفتن مصرف برق و فشار بالا به سیم راد افشان سحر در ساختمان پس از مدتی ساکنین دستور به خاموش کردن لامپ ها میدهند که اینکار منجر به کاهش امنیت ساختمان میشود.

3- نورپردازی دیوارها و حجم دهی : هدف از این نوع نورپردازی معمولاً تأکید بر المان های معماری ساختمان است. المان هایی نظیر ابزار سنگ و نمای آجری و فضای سبز پیرامون ساختمان. در این نوع نورپردازی معمولاً از نورهای نقطه ای استفاده میشود. با توجه به نوع بلوک که در دیوارکشی محوطه استفاده میشود و همچنین لایه رویی آن میتوان اقدام به نورپردازی کرد. به عنوان چنانچه برای دیوارکشی از هبلکس استفاده شود معمولاً لایه رویی آن سیمان سفید و یا سنگ خواهد بود. برای این منظور از وال واشر برای نورپردازی خطی و از انواع پروژکتور برای نورپردازی نقطه ای استفاده میشود.

4- نورپردازی فانتزی : به منظور نورپردازی فانتزی ساختمان معمولاً از انواع ریسه بارانی و شلنگی ضد آب با پوشش سیلیکونی و انواع پروژکتور دفنی استفاده میشود. هدف از این نوع نورپردازی فقط زیبا سازی محیط ساختمان است. همچنین استفاده از چراغ حبابی در داخل باغچه ها و یا روی دیوار حیاط زیبایی محیط را دوچندان میکند.